بررسی راستای ستون مهره‌ها در مردان، هنگام وضعیت خواب به پهلو بر روی سطوح نرم، سفت و تشک در مقایسه با چیدمان سفارشی

چکیده زمینه و هدف: رعایت فاکتورهای ارگونومی در طراحی سیستم خواب اثر مستقیمی بر کیفیت نگهداری ستون مهره‌ها هنگام خواب دارد. مطالعات نشان می‌دهند که لزوماً تشک با سفتی یکنواخت نمی‌تواند راستای طبیعی ستون مهره‌ها را حفظ نماید. بکارگیری تشک‌هایی که دارای اجزایی با سفتی‌های متفاوت هستند، می‌تواند به عنوان یک راه حل مورد بررسی قرار گیرند. در این مطالعه راستای ستون مهره‌های مردان بر روی سطح سفت، نرم و یک نوع جدید از تشک سفارشی چیدمان شده، استخراج و مورد مقایسه قرار گرفته است. هدف این مطالعه بررسی عملکرد این نوع جدید تشک و استخراج چیدمان اختصاصی برای هر داوطلب ‌بود. روش بررسی: پس از اخذ داده‌های ابعاد سنجی، از 25 داوطلب مرد خواسته شد تا بر روی سطوح نرم و بسیار سفت، با سفتی مشخص بر اساس پروتکل از پیش تعیین شده‌ای، در وضعیت خواب به پهلو قرار گیرند. سپس مختصات مکانی نشانگرهای نصب شده بر روی زوائد خاری ستون مهره‌های آنان توسط روش ردیابی نوری در صفحه فرونتال اخذ گردید. در مرحله بعدی برای هر داوطلب، المان های فوم- فنر ساخته شده و به نحوی در یک قاب چیدمان گردید تا راستای ستون مهره‌های آنان در صفحه فرونتال به راستای طبیعی شان نزدیک شود. یافته‌ها: مشاهده شد که در وضعیت خوابیده به پهلو در صفحه فرونتال سطح سفت به علت عدم حمایت مهره‌های ناحیه کمری، باعث ایجاد انحنای c شکل در راستای ستون مهره‌ها شده و در سطح نرم، نرمی تشک باعث ایجاد فرو رفتگی بیشتر در ناحیه لگنی و از بین رفتن راستای طبیعی می‌گردد. اما در چیدمان المان‌ها با سفتی متفاوت که تشک با چیدمان سفارشی باعث حفظ راستای طبیعی می‌گردد. چیدمان اختصاصی نیز برای هر داوطلب استخراج گردید. نتیجه‌گیری: نتایج بررسی راستای ستون مهره‌ها پس از تطبیق داده‌ها و مقایسه آنها مشخص نمود که تشک با چیدمان سفارشی روشی مناسب برای نگهداری بهینه ستون مهره‌ها در هنگام خواب می‌باشد و تشک‌های متداول با سفتی یکنواخت توانایی نگهداری راستای ستون مهره‌ها در وضعیت طبیعی را ندارند. چیدمان‌های اختصاصی استخراج شده برای وضعیت خواب به پهلو، در مطالعات آتی می‌تواند کمک به پیش‌بینی چیدمان مورد نیاز برای هر فرد بدون انجام آزمایش مستقیم کند. کلید واژه‌ها: ارگونومی، راستای ستون مهره‌ها، سفتی سیستم خواب، تشک سفارشی وصول مقاله: 22/12/88 اصلاحیه نهایی: 23/5/89 پذیرش مقاله: 27/5/89